Sinds 1930 woonde in dit huis het gezin Worisek.

Veenweg 3343 WorisekNamelijk W. J. Rudolf Worisek (1898, Praag), Nathalie (M. T. J.) Worisek-van den Broeck (1896, Humbeek, België) en hun zoon Rudi (1918). De vader van Rudolf had in Wenen het kleermakersvak geleerd, was als zodanig werkzaam in Berlijn, en vanaf 1900 in Nederland. Hier leerde hij in Amsterdam bij het modehuis Hirsch een Joodse collega Heinrich Spanier ((1879-1944) kennen, die eind 19e eeuw vanuit Duitsland naar Amsterdam was gekomen, en in 1904 in Deventer een eigen bedrijf in de lange Bisschopstraat begon: beneden de winkel en boven een naaiatelier.

Zijn zoon Rudolf Worisek trad qua beroep in zijn voetsporen. Vanuit Sezemice (Tsjechie) kwam hij in 1911 naar Nederland. Aanvankelijk woonde hij bij zijn ouders in Den Haag, Later trad ook hij in dienst bij Hirsch in Amsterdam. Daar trouwde hij in 1930. In datzelfde jaar verhuisde hij naar Deventer, waar hij als coupeur werkte in de zaak van bovengenoemde Spanier. Hij kreeg de Nederlandse nationaliteit en werd in Deventer ingeschreven als Vorisek, met als adres Veenweg 33. Met zijn Joodse patroon had hij een vriendschappelijke relatie, zij spraken onderling meestal Duits.

Heinrich Spanier en zijn vrouw Rosa Spanier- Weinberg (1880-1944)  besloten zich niet bij de bezetter aan te melden maar onder te duiken. Dat deden zij op 8 april 1943 in dit huis bij de Woriseks. Hun dochter Lotte Fortuin- Spanier (1910-1984) en schoondochter Assia Spanier- Stolberg (1908-2000)  doken eveneens onder. Schoondochter Assia met haar kinderen op De Hoven (Vonderstraat 113bij een echtpaar waarvan de vrouw (in Duitsland geboren) als schoonmaakster werkte in het naaiatelier. Dochter Lotte in de Pres. Steynstraat 29De laatste bleef wel eens een nachtje over bij haar ondergedoken ouders. Toen het in de Pres. Steynstraat te onveilig werd trok zij op 9 juli 1944 definitief in bij de familie Worisek.

Alles leek goed te gaan tot 14 augustus 1944. Toen werd het huis aan de Veenweg overvallen door drie Landwachters, na verraad. Toen zij aanbelden drukte Nathalie bij de voordeur op een alarmbel voordat zij openmaakte. De Joodse familie Spanier kon hun gecamoufleerde schuilkast op tijd bereiken. In eerste instantie werden de drie onderduikers dan ook niet ontdekt. Maar het verraad betrof niet alleen de Joden maar ook het alarmsysteem en de schuilkast. De Landwachters vonden hen bij de derde ronde door het huis. Heinrich Spanier werd mishandeld. De Joodse familie Spanier en de hoofdbewoners werden meegenomen en opgesloten in de Landwachtkazerne in de Assenstraat. Na 2 dagen mochten Nathalie en haar zoon weer naar huis.
gedenkplaat Spanier inzake WorisekDe Spaniers werden de 16e of 17e augustus getransporteerd naar Velp, en vervolgens via Westerbork naar Auschwitz. Heinrich en Rosa zijn daar op 6 september 1944 vermoord,  dochter Lotte keerde na de oorlog terug. Klik hier voor het verhaal van de familie Spanier. Rudolf Worisek kwam via Vught terecht in de strafgevangenis van het ‘Arbeitslager’ Dalum (Duitsland). Daar heeft hij onder slechte omstandigheden dwangarbeid verricht en is tenslotte op 10 januari 1945 in de ziekenbarak overleden. Klik hier om zijn biografie te lezen

Na de oorlog zijn de drie Landwachters berecht. Tijdens het proces bleek dat het verraad gepleegd was door een buurvrouw van het Joodse echtpaar, met wie zij bridge placht te spelen. De famlie Worisek kende zij niet. Zij heeft de Spaniers aangebracht via een bewaard gebleven handgeschreven brief (zonder ondertekening) gedateerd 26 juni 1944 en gericht aan de SS-er J. J. Post, hoofdcommissaris van de Deventer politie. De Landwachter die de overval leidde had deze brief zeven weken op zak gehad, met de gedachte: die lopen niet weg. De verraadster werd door de rechter verminderd toerekeningsvatbaar geacht en op 12 juli 1949 veroordeeld tot vier jaar met aftrek. Zij werd meteen in vrijheid gesteld, keerde terug naar haar woning en heeft daar nog twintig jaar gewoond. Raadselachtig is waarom zij andere leden van deze Joodse familie Spanier gespaard heeft, terwijl haar bekend was waar die zaten. 

Ter nagedachtenis aan de omgekomen families Spanier en Worisek is een plaquette gemaakt, die altijd in de modezaak van Spanier in de de Lange Bisschopstraat heeft gehangen. De zaak is in 1980 gesloten en momenteel hangt de plaquette in het Etty Hillesum Centrum. De naam van W.J R. Worisek (Vorisek) is te vinden op het monument aan de Verzetslaan.

Het adres op de kaart